آجر یکی از مصالحی است که در ساختمان سازی کاربرد فراوانی دارد در این مطلب قصد داریم تا در ابتدا به تعریف و سپس مراحل تهیه آجر بپردازیم.
تعریف آجر
آجر، سنگی است مصنوعی و دگرگون شده که از پختن خشت (خاک رس) به دست می آید.
این قطعه یک قطعه پیش ساخته سفالی و غیرسفالی به صورت سنگ مصنوعی و به شکل مکعب مستطیل در ابعاد مختلف است.
مراحل تهیه آجر
مراحل ساخت (پخت) آجر را می توان شامل تهیه مواد اولیه (خاک رس)، به عمل آوردن خاک، ساختن گل و قالب گیری یا خشت زنی، خشک کردن خشت و نهایتا مرحله ی پخت آن دانست.
در ادامه به توضیح هر کدام از مراحل نحوه تهیه آجر می پردازیم.
تهیه خاک رس
خاک رس مورد نظر برای تهیه آجر لازم نیس که رس خالص بوده و عاری از دیگر ترکیبات باشد فقط کافیست که از موادی از قبیل ریشه ی گیاهان، چوب و ذغال به دور باشد، چون به هنگام پخت می سوزند و باعث کاهش مقاومت آجر می گردند.
طبق استاندارد شماره ۱۶۲ موسسه تحقیقات و استاندارد صنعتی ایران خاک مورد مصرف برای آجرپزی استاندارد شده و فرمول کلی آن AL2o3 ,Sio2 ,nHzo می باشد که در آن:
- اکسید سیلیسم ۴۰ تا ۶۰ درصد
- اکسید آلمینیوم ۹ تا ۲۱ درصد
- اکسید آهن ۳ تا ۱۲ درصد
- اکسید کلسیم حداکثر ۱۷ درصد
- اکسید منیزیم حداکثر ۴ درصد
- انیدریک کربنیک و انیدریک سولفوریک به مقدار کم می باشد.
به عمل آوردن خاک
منظور از به عمل آوردن خاک آن است که خاکی حتی المقدور یکدست و عاری از کلوخه ها و مواد خارجی داشته باشیم. خاک را نیز مانند سیمان در سیلو ها نگهداری می کنند تا از عوامل جوی محفوظ بمانند چون حجم خاک مصرفی در کوره های آجرپزی زیاد می باشد، معمولا خام را دپو می کنند.
ساختن خشت
در تعریف خشت باید گفت که به مخلوط همگن خاک رس و آب که پس از ورز دادن به آن شکل داده شده خشت می گویند.
ساخت خشت به دو روش صورت می گیرد:
- ساخت خشت با دست
- ساخت خشت با ماشین
خشک کردن خشت
خشت تر را باید به تدریج و یکنواخت خشک کرد تا از ترک برداشتن و تغییر شکل آن جلوگیری به عمل آورد.
بدین منظور خشت ها را در محلی سرپوشیده گرم می چینند و از پایین هوای گرم به لابلای خشت ها می فرستندو هوای سرد شده نیز از دریچه های بالا خارج می شود. در این روش معمولا یک تا دو روز طول می کشد تا خشت ها خشک شوند.
طریقه ی دیگر، استفاده از خشک کن ها یا تونل های گرم است. بدین ترتیب که خشت ها را درون طبق ها یا واگن های کوچک قرار داده و هوای گرم را از پایین آنقدر به لابلای خشت ها می فرستند تا خشک شوند سپس آن ها را از داخل خشک کن ها یا تونل ها بیرون می آورند.
آجرپزی
پختن خشت خشک و تبدیل شدن آن به آجر را اصطلاحا آجر پزی گویند.
درجه حرارت و مدت زمان پخت آجر
برای تبدیل خشت به آجر خشت باید پخته شود، درجه حرارت پخت آجر از ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد است.
مدت زمان پخت آجر بسته به وضعیت رسیدن حرارت به آجر و در کوره های گوناگون آجرپزی و نوع محصول متفاوت است ولی تهیه آن ممکن است از یک تا بیست روز طول بکشد.
شاید مطالعه ی مقاله ی بلوک ساختمانی و انواع آن برای شما مفید باشد.
محصولات مرتبط:
برای مشاهده ویدیوها می‌توانید به کانال آپارات ما مراجعه فرمایید.
به اینستاگرام ما بپیوندید: itaksazan@